Dünya nüfusunun hızla artması beraberinde sanayi ve kentleşmenin artmasına neden olmaktadır. İnsanların , sanayinin ve kentlerin ihtiyacı olan ham madde, doğadan karşılanmaktadır. Bu ham madde ihtiyacının giderilmesi aşamasında doğa hızla tahrip edilerek çevreye zarar verilmektedir. Bu aşamada doğal kaynaklar plansız ve yanlış bir şekilde tüketilmektedir. Özellikle enerji alanında ihtiyacı karşılamak için yapılan çalışmalara bağlı olarak sayıları artan nükleer enerji santralleri, nükleer silah üreten fabrikalar , radyoaktif madde artıkları kirlenme yaratan başlıca kaynaklar durumundadır.
Bunlarla birlikte çevre sorunlarının diğer kaynakları şunlardır:- Göçler ve düzensiz şehirleşme,
- Kişi başına kullanılan enerji, su, kağıt, kömür vb. artışı,
- Ormanların tahribi, yangınlar ve erozyon,
- Aşırı otlatma ve doğal bitki örtüsünün tahribi,
- Konutlardaki ve işyerlerindeki ısınmadan kaynaklanan (özellikle kalitesiz kömür kullanımı) hava kirliliği,
- Motorlu araçlar ve deniz araçları,
- Maden, kireç, taş ve kum ocakları,
- Gübre ve zirai mücadele ilaçları,
- Atmosferik olaylar ve doğal afetler,
- Kanalizasyon sularının arıtılmaksızın alıcı ortamlara verilmesi ve sulamada kullanılması,
- Katı atıklar ve çöp,
- Sulak alanların ve göllerin kurutulması,
- Arazilerin yanlış kullanımı,
- Kaçak avlanma,
- Televizyon, bilgisayar ve röntgen; tomografi vb; tıbbi cihazların yaygınlaşması ile meydana gelen radyasyon,
- Endüstriyel ve kentsel kaynaklı gürültü.
Hava kirliliği ve küresel ısınma konusunda önemli rakamlar:-Hava kirliliği, saat başı 800, dakika başı 13 kişinin hayatını kaybetmesine yol açıyor. Bu rakam, her yıl tüberküloz, sıtma ve AIDS gibi hastalıkların tamamından ölenlerin 3 misli fazlası.-Metan ve dizelle yakıtla çalışan araçlarla, fırın ve ocakların yaydığı sis, ve karbon karası hem yerel hava kirliliğine hem de küresel ısınmaya yol açıyor.
-Fosil yakıtların ısınmak için kullanımı, dizel jeneratörler, kömürle çalışan fabrikalar, kömürle güç üretimi, özellikle dizel yakıtla çalışan ulaşım araçları, tarım atıklarının açık havada yakımı, organik atıkların yine açık havada yakımı hava kirliliğinin yine başlıca nedenleri arasında.-Evlerdeki hava kirliliği, çoğu gelişmekte olan ülkelerde her yıl 3,8 milyon erken ölüme yol açıyor. Bu ölümlerin yüzde 60’ını kadınlar ve çocuklar oluşturuyor.
-Dünyada çocukların yüzde 93’ü, hava kirliliğinin Dünya Sağlık Örgütü standartlarının üzerinde olduğu bölgelerde yaşıyor. 2016 yılı rakamlarına göre, 15 yaşının altındaki 600 bine yakın çocuk solunum sorunların yüzünden hayatını kaybetti.-Hava kirliliği, kalp hastalıklarından ölenlerin yüzde 26’sı, ciğer hastalıklarından ölenlerin yüzde 43’ü ve akciğer kanserinden ölenlerin yüzde 23’ünde en önemli faktör olarak ortaya çıkıyor. Hava kirliliği, astım, aşırı şişmanlık, ciğerlerin yeteri kadar gelişememesi, çocuk kanserleri ve bebeklerin yeteri ağırlıkta doğmamasında da önemli faktörler arasında.
-Dünyada 100 binin üzerinde insan yaşayan düşük ve orta gelirli kentlerin yüzde 97’sinde, hava kirliliği oranı, Dünya Sağlık Örgütü’nün belirlediği minimum standartlarının altında. Yüksek gelirli kentlerin de yüzde 29’u yine Dünya Sağlık Örgütü kriterlerinin altında.-Şehirlerdeki yoğun araç trafiği, hava kirliliğinin artmasına yüzde 25, kullanılan kötü yakıtlar yüzde 20, endüstriyel faaliyetler de yüzde 15 katkı sağlıyor.
Çevre kirliliğini önlemeye nasıl yardımcı olunur?Her fırsatta yürü ya da bisiklet sür. Çevre kirliliğini önlemek için yapabileceğin en iyi şey kısa yolculuklarda araba kullanmayı bırakman olur. Hava güzelse ve gideceğin yer uzak değilse yürümeyi veya bisikletini sürmeyi düşün. Hem hava kirliliğinin azalmasına yardımcı olacaksın hem de egzersiz yapıp temiz hava alacaksın.
Odada değilken ışıkları ve elektronik cihazları kapat. Enerjiden daha çok tasarruf etmek için bunların fişini de çekebilirsin. Elektronik cihazları çoklu prize takmak iyi bir fikirdir çünkü çoklu prizi kolayca kapattığında tüm elektronik cihazlar aynı anda kapanır.
Pencerelerinin ve havalandırma kanallarının iyice yalıtıldığından emin ol. Pencerenin çerçevesine silikon yapmak ve pencere camlarını yeniden sırlamak gibi basit çözümler uygulayabilirsin ya da onları değiştirmen gerekebilir. Kış aylarında evden dışarı ısı çıkmasını azaltmak için perde ve stor perde takabilirsin.
Minimum düzeyde ambalaj kullanılan ürünleri seç. Gıdayı koruması amacıyla kullanılan ambalajın oluşturulması için yeni ham maddeler ve enerji gerekiyor. Toptan ürünler gibi minimum düzeyde ambalaj kullanılan gıdaları veya ambalajsız ürünleri satın al. Ambalajlı bir şey alman gerekiyorsa mümkün olduğunca az ambalaj kullanılan ürünleri seç.
Dönüştürebildiğin her şeyi geri dönüştür. Neredeyse aldığın her şey geri dönüştürülebilir. Ambalajında geri dönüşüm sembolü olmayan ürünleri ya da geri dönüştürülmesi zor malzemelerden yapılan ürünleri satın almamaya çalış.
Böcek ilacı ve bitki öldürücü kullanma. Bu güçlü kimyasallar, doğrudan toprağa sıkılıyor ve yağmur yağdığında daha derine sızıp yer altı sularına karışıyor. Büyük ihtimalle sadece yaprak bitlerinin domateslerini yemesini önlemek istiyorsun ama bahçene böcek ilacı sıktığında ve bu, insanların ve diğer organizmaların yaşamak için gereksinim duyduğu yer altı sularına karıştığında daha fazla zarar veriyor olacaksın.
Suyu koru. Sahip olduğun suya iyi bakmak ve onu mümkün olduğunca korumak önemlidir. Boşa harcanan su, önemli kaynakları bitirmektedir ve bunun çevreye büyük etkisi vardır.
